Posts

Showing posts from May, 2021

उच्च न्यायालय

Image
      उच्च न्यायालय हे राज्याच्या न्यायालयीन प्रशासनाचे प्रमुख आहे. भारतात २१ उच्च न्यायालये आहेत, त्यापैकी तीन देशांकडे एकापेक्षा जास्त राज्यांचा अधिकार आहे. दिल्ली हा एकमेव केंद्र शासित प्रदेश आहे ज्यात उच्च न्यायालय आहे. इतर सहा केंद्रशासित प्रदेश विविध राज्यांच्या उच्च न्यायालयांतर्गत येतात. प्रत्येक उच्च न्यायालयात मुख्य न्यायाधीश आणि अनेक न्यायाधीश असतात. राष्ट्रपतींच्या सल्ल्यानुसार भारतीय मुख्य न्यायाधीश आणि संबंधित राज्यपाल यांची नेमणूक करण्यासाठी हायकोर्टाचे मुख्य न्यायाधीशद्वारे केले जाते उच्च न्यायालयांच्या इतर न्यायाधीशांची नेमणूक करण्याची प्रक्रिया संबंधित उच्च न्यायालयाच्या मुख्य न्यायाधीशांद्वारे न्यायाधीशांच्या नियुक्तीची शिफारस केली जाते. उच्च न्यायालयांचे न्यायाधीश वयाच्या 62 व्या वर्षापर्यंत पदावर राहतात. न्यायाधीश बनण्याची पात्रता म्हणजे तो भारताचा नागरिक असावा, त्याला देशातील न्यायालयीन पदाचा दहा वर्षांचा अनुभव असावा किंवा त्याने उच्च न्यायालयात किंवा या प्रवर्गाच्या...

राष्ट्रपती राजवट म्हणजे काय? राष्ट्रपती राजवट केव्हा लागते?

Image
  एखाद्या राज्यातील शासनयंत्रणा कोलमडल्यास, घटनेप्रमाणे कारभार चालू शकणार नाही, अशी राज्यपालांची खात्री झाल्यास राज्यपाल तसा अहवाल राष्ट्रपतींना पाठवितात. त्या अहवालाबाबत खात्री झाल्यास राष्ट्रपती तेथील सरकार बडतर्फ करू शकतात. कलम 356 नुसार, एखाद्या राज्यातील प्रशासन घटनात्मक पद्धतींने चालत नसल्यास राष्ट्रपती राजवट लागू करण्यात येते. पुन्हा निवडणूक होईपर्यंत तेथे राष्ट्रपती राजवट लागू केली जाते हा कालावधी 6 महिन्यापर्यंत वाढविता येतो. राज्यात जास्तीत जास्त 3 वर्षे राष्ट्रपती राजवट लावू शकता येते. (भारतात प्रथम पंजाब राज्यात 1951 साली 356 कलम लावल्या गेले.) राष्ट्रपती राजवट लागू झाल्यानंतर राज्याचे सर्व अधिकार केंद्राचा प्रतिनिधी म्हणून राज्यपालांकडे एकवटतात. राष्ट्रपती राजवटीच्या कालावधीत विधानसभा निलंबित अवस्थेत राहते. ती स्थापनही झाली नसेल तर तिचे गठनही निलंबित राहते. राज्यपालांच्या मदतीसाठी तीन सनदी अधिकारी सल्लागार म्हणून काम करतात. राज्याचे सर्व प्रशासन राज्यपालांच्या अधिकार कक्षेत येते. विधानसभा जे कायदे करते ते कायदे संसदेत केले जातात. संसदेच्या दोन्ही सभागृहांची संमती न मिळ...

नाबार्ड

Image
भूमिका :-      नाबार्ड ही देशातील सर्वात महत्वाची संस्था आहे जी कॉटेज उद्योग, लघु उद्योग आणि ग्रामीण उद्योग आणि इतर ग्रामीण उद्योगांच्या विकासाकडे लक्ष देते. २.नाबार्ड संबंधित देशांच्या अर्थव्यवस्थांपर्यंत पोहोचतो आणि एकात्मिक विकासास समर्थन व प्रोत्साहन देतो. N.नबार्ड खालील भूमिका पार पाडून आपले कर्तव्य बजावते: ग्रामीण भागातील विविध विकासात्मक उपक्रमांना प्रोत्साहन देण्यासाठी गुंतवणूक आणि उत्पादन पत पुरवठा करणा institutions्या संस्थांसाठी एक उत्कृष्ट वित्तसंस्था म्हणून काम करते. पतपुरवठा यंत्रणेची शोषक क्षमता सुधारण्यासाठी संस्था इमारतीच्या दिशेने उपाययोजना करणे, देखरेख करणे, पुनर्वसन योजना तयार करणे, पत संस्थांचे पुनर्गठन, कर्मचार्‍यांचे प्रशिक्षण इ. को-ordinates सर्व संस्था ग्रामीण आर्थिक उपक्रम क्षेत्रीय स्तरावर विकास कामात आणि संबंध कायम राखते भारत सरकार , राज्य सरकार, रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (आरबीआय) आणि इतर राष्ट्रीय पातळीवरील संस्था धोरण स्पष्ट व स्वच्छ मांडणी संबंधित सुरु देखरेख आणि मूल्यांकन करून कर्जाची परतफेड प्रकल्प. ग्रामीण क्षेत...

History of सेवभाया

Image
           संत श्री सेवालाल महाराजांचा जन्म या पवित्र भूमीवर 10/02/1739 रोजी झाला, आई-वडील श्री भीमा नायक आणि धर्मिनी याडी (आई) यांचे. यावेळी हे स्थान रामगुंडम किंवा रामजी नायक तांडा म्हणून लोकप्रिय होते. (रामजी नायक सेवाभायाजी चे आजोबा आहेत .               ते आपल्या तांड्यातील 3600 कुटुंबे आणि सुमारे 3755 गाई घेऊन या ठिकाणी आले होते. रामजी नायकांच तांडा  18 व्या शतकाच्या अखेरीस  चेन्नारायणी म्हणून ओळखले जाते. पल्ले. ही जमीन आता पेद्दादड्डी, तालुका / मंडळाच्या महसूल गावात येते: गुट्टी, जिल्हा अनंतपूर (A.P).                                  सेवाभाया आपल्या वडिलांसह १२ व्या वर्षापर्यंत या ठिकाणी राहात होते. त्यांनी कालो कुंडो (स्नानगृहाचे पारदर्शक स्वच्छ पाणी) येथे स्नान केले, जवळच चंद्रयान गुट्टा (टेकडी) च्या शिखरावर असलेल्या चाणकेश्व (शिव) मंदिरात पूजा केली. रामजी नायक तांडा यांनी झूमरी / झांडा झोलमध्ये आपल्या गाईंना चारले. (पामच...

EARTHEN DAM

Image
  Types of Earthen Dam  1. Homogeneous Embankment Type  2. Zoned Embankment Type  3. Diaphragm Type Embankment  1. Homogeneous Embankment Type : - • The  simplest type of earthen dam consist of a single material and homogeneous throughout. • Such section is used for low to moderately high dams when only one type of material is economically available. • A purely homogeneous section poses the problems of seepage and huge sections are required to make it safe against piping, stability etc. • Due to this, a homogenous section is generally added with an internal drainage system, such as a horizontal drainage filter. • The internal drainage system keeps the phreatic line (i.e. Top seepage line) well within the body of the dam and permits steeper slopes and thus smaller sections can be used. • The internal drainage is, therefore always provided in almost all types of embankments. 2. Zoned Embankment Type :- • Zoned  embankment are usually provided with a cent...

विश्व में प्रमुख संगठन और उनके मुख्यालय

1. गैट (GATT) उत्तर - जेनेवा 2. एमनेस्टी इंटरनेशनल उत्तर - लंदन 3. एशियाई विकास बैंक (ADB) उत्तर - मनीला 4. दक्षिण पूर्वी एशियाई राष्ट्रों का संघ (ASEAN) उत्तर - जकार्ता 5. नाटो (NATO) उत्तर - ब्रुसेल्स 6. अफ्रीकी एकता संगठन (OAU) उत्तर - आदिस अबाबा 7. रेड क्रॉस (Red Cross) उत्तर - जेनेवा 8. सार्क (SAARC) उत्तर - काठमांडू 9. संयुक्त राष्ट्र पर्यावरण कार्यक्रम (UNEP) उत्तर - नैरोबी 10. इंटरपोल (INTERPOL) उत्तर - पेरिस (लेओंस) 11. विश्व व्यापार संगठन (WTO) उत्तर - जेनेवा 12. अमेरिकी राज्यों का संगठन (OAS) उत्तर - वाशिंगटन डी. सी. 13. अरब लीग (ARAB LEAGUE) उत्तर - काहिरा 14. परस्पर आर्थिक सहायता परिषद (COMECON) उत्तर - मास्को 15. वर्ल्ड कौंसिल ऑफ़ चर्चेज (WCC) उत्तर - जेनेवा 16. यूरोपीय ऊर्जा आयोग (EEC) उत्तर - जेनेवा 17. अफ्रीकी आर्थिक आयोग (ECA) उत्तर - आदिस अबाबा 18. पश्चिमी एशिया आर्थिक आयोग (ECWA) उत्तर - बगदाद 19. संयुक्त राष्ट्र शरणार्थी उच्चायोग (UNHCR) उत्तर - जेनेवा 20. अंतर्राष्ट्रीय परमाणु ऊर्जा एजेंसी (IAEA) उत्तर - वियाना 21. संयुक्त राष्ट्र औद्योगिक विकास संगठन (UNIDO) उत्तर...

Preparation of brick earth

Image
  1. Unsoiling The soil used for making building bricks should be processed so as to be free of gravel, coarse sand (practical size more than 2 mm), lime and kankar particles, organic matter, etc. About 20 cm of the top layer of the earth, normally containing stones, pebbles, gravel, roots, etc., is removed after clearing the trees and vegetation. 2. Digging After removing the top layer of the earth, proportions of additives such as fly ash, sandy loam, rice husk ash, stone dust, etc. should be spread over the plane ground surface on a volume basis. The soil mass is then manually excavated, puddled, watered and leftover for weathering and subsequent processing. 3. Weathering The soil is left in heaps and exposed to the weather for at least one month in cases where such weathering is considered necessary for the soil. This is done to develop homogeneity in the mass of soil, particularly if they are from different sources, and also to eliminate the impurities which get oxidized. The ...

कलम 19- अभिव्यक्ती स्वातंत्र्य

Image
अभिव्यक्ती स्वातंत्र्य या विषयावर जितका खल आतापर्यंत झाला आहे, तितका खचितच घटनेतील एखाद्याा कलमावर झाला असेल. स्वातंत्र्याचा हक्क हा सर्व हक्कांचा आत्मा आहे. घटनेच्या कलम 19 ते 22 या कलमांमध्ये या हक्काचा विचार करण्यात आला आहे. कलम 19 नुसार भारतातील प्रत्येक व्यक्तीला भाषा आणि विचार स्वातंत्र्य दिलं आहे. तसंच भारताच्या कोणत्याही भागात संचार करण्याचं स्वातंत्र्य, कोणत्याही भागात वास्तव्याचं स्वातंत्र्य, तसंच कोणताही व्यवसाय करण्याचं स्वातंत्र्य दिलं आहे. कलम 20 नुसार अपराधी व्यक्तीला दोषी सिद्ध करण्याचं स्वातंत्र्य दिलं आहे तर कलम 21 नुसार जीवाचं रक्षण करण्याचं स्वातंत्र्य दिलं आहे. तसंच कलम 22 नुसार बेकायदेशीर अटकेविरोधात संरक्षण मिळवण्याचा हक्क राज्यघटनेने दिला आहे. कलम 19 ची सगळ्यात जास्त चर्चा आणीबाणीच्या काळात झाली होती. 1975 साली जेव्हा मुलभूत हक्कांवर गदा आली, वर्तमानपत्रातून लिहिण्यावर मर्यादा आली तेव्हा या कलमाचं महत्त्व आणखीच अधोरेखित झालं. आपल्याला जे वाटतं ते मोकळेपणानं मांडता येणं हे लोकशाहीचं बलस्थान आहे. त्यामुळे अभिव्यक्ती स्वातंत्र्याला अतोनात महत्त्व आहे. हल्ली सोशल मी...

धार्मिक स्वातंत्र्याचा हक्क

Image
भारतीय राज्यघटनेच्या कलम 25 ते 28 मध्ये धार्मिक स्वातंत्र्याच्या हक्काबद्दल माहिती दिली आहे. याचा साधा अर्थ असा की भारताच्या प्रत्येक नागरिकाला त्याच्या आवडीचा धर्म निवडण्याची मुभा आहे. तसंच त्या धर्माप्रमाणे आचार, प्रचार, उपासना करण्याचा अधिकार आहे. सर्व धर्म समान असून भारत देशाचा एक विशिष्ट असा धर्म असणार नाही, याचा पुनरुच्चार या कलमांमध्ये केला आहे. सर्व धर्मांना समान न्याय, आदर मिळावा यासाठी सरकारने प्रयत्न करावेत असंही या कलमात नमूद केलं आहे. तसंच धर्माच्या आधारावर भेदभाव केला जाणार नाही याची काळजी घेण्याचंही सांगण्यात आलं आहे. धार्मिक स्वातंत्र्याचा हक्क हाही भारतात कायम वादाचा मुद्दा आहे. एखादा धर्म स्वीकारणं किंवा एखाद्या दुसऱ्या धर्माचा जोडीदार शोधणं तितकंसं स्वीकारार्ह नाही. सध्या 'लव्ह जिहाद' हा शब्द मोठ्या प्रमाणात वापरला जातो. मुस्लिम मुलाने हिंदू मुलीशी लग्न करून तिचं धर्मपरिवर्तन करणं याला कथित लव्ह जिहाद असं म्हणतात. ही संकल्पना समाजातल्या काही गटांनी समोर आणलेली आहे. या शब्दाला कोणताही कायदेशीर आधार नाही. मध्य प्रदेश सरकार लव्ह जिहाद विरोधात कायदा आणणार आहे. उत...

Best Drafting software used civil engineer's

Image
1) Revit :-     Autodesk Revit Architecture is a robust architectural design and documentation software application created by Autodesk for architects and building professionals. The purpose of Autodesk Revit Architecture is to get the help about safety in structures, obtaining insight how buildings will perform before construction begins, develop better quality designs and improve the project delivery. In particular, benefit of Revit as in modeling, generating cost schedules, collaboration and change management. The tools and features that make up Revit Architecture are specifically designed to support the building information modeling (BIM) workflow. Features of Revit :- • Autodesk Revit Architecture allows changes made in one part of model to be automatically propagated to other parts of model. • It offers many other tools and features that can enhance productivity of architects and egineers. • This may be used to fast-track for complex design and building construction. • I...